DSM-5 Tien jaar later. En nu? Een colloquium

Waarover gaat het colloquium en waarom wordt het georganiseerd?

Dr. Marc Calmeyn: De DSM-5 is de recentste versie van de DSM en verscheen in 2013. Vandaag zijn we dus tien jaar later. We willen graag een stand van zaken opmaken en even stilstaan bij deze versie. Dat doen we door verschillende perspectieven aan bod te laten komen. Het colloquium wil een constructief-kritische blik werpen. Het gaat niet uit van een eenzijdig perspectief; het is immers niet de bedoeling te polariseren. De etymologische betekenis van het woord colloquium is 'samenspraak', vandaar dat er op het colloquium ook een aantal ronde tafels plaatsvinden. Ik organiseer dit colloquium samen met Franse psychiater-psychoanalyticus Patrick Landman.

Wie zijn de sprekers?

MC: Op deze tweedaagse is een enorme waaier aan sprekers aanwezig, waaronder psychiater Jim Van Os uit Nederland. Vanuit België zal ervaringspersoon Brenda Froyen aanwezig zijn, prof. Stijn Vanheule en dr. Jean-Louis-Feys, hoofdgeneesheer van het psychiatrisch centrum in Manage, Wallonië. Ook prof. Ariane Bazan komt spreken.

We zijn ook zeer dankbaar dat we vier belangrijke sprekers hebben vanuit de Verenigde Staten: Paul S. Appelbaum, van het DSM Steering Committee, dat aan de basis ligt van de wetenschappelijke ontwikkelingen van de DSM. Daarnaast ook Nev Jones. Zij is ervaringspersoon en verbonden aan de universiteit van Pittsburgh. Robert Krueger, van het Hi-Top consortium, dat werkt aan een nieuwe categorisering van psychiatrische aandoeningen, die op een heel andere basis geschoeid is. En tenslotte Roberto Lewis-Fernadez, wereldautoriteit op gebied van culturele psychiatrie.

En er zijn ook een hele reeks sprekers uit Frankrijk. Het volledig overzicht vind je in het programma op de website van het colloquium.

"De Hoge Gezondheidsraad raadde in 2019 aan de DSM met de nodige voorzichtigheid te gebruiken en DSM-categorieën niet centraal te stellen in de zorgplanning."

Ik merk dat u de term 'ervaringspersoon' gebruikt eerder dan 'ervaringsdeskundige'?

MC: Ik gebruik inderdaad liever de term 'ervaringspersoon' voor mensen die ervaring hebben met psychisch lijden. Met de term 'deskundige' creëer je immers weer een vorm van hokjesdenken. We moeten ruimer durven kijken en de persoon niet enkel herleiden tot 'deskundige'; dit is opnieuw een vorm van reductionisme. 

Het colloquium is ook online te volgen?

MC: Alles is inderdaad ook online te volgen. Er is een gereduceerd tarief voor studenten en personen met ervaring. We willen ook graag interactie met het publiek en hopen dat heel wat ervaringspersonen zullen deelnemen. 

Vanwaar uw interesse in het thema?

MC: Mijn interesse komt vanuit de klinische ervaring dat men voorzichtig moet zijn met de wijze waarop de DSM gebruikt wordt. We moeten er rekening mee houden dat het een classificatie is die geen eeuwigheidswaarde heeft. De DSM-5 bevat meer dan 300 diagnoses, het risico op labelen is dan ook bijzonder groot. Het advies van de Hoge Gezondheidsraad van 2019 over de DSM raadt aan deze met de nodige voorzichtigheid te gebruiken en DSM-categorieën niet centraal te stellen in de zorgplanning. Voor zover ik weet is dit wereldwijd het enige officiële advies dat in die richting gaat. We moeten zeer voorzichtig zijn met diagnoses en een ruime visie op diagnoses hanteren. Zeker bij jongeren, waarbij een diagnose zeer fnuikend kan werken en horizonten kan afsluiten.

____

(*) DSM staat voor Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders: het diagnostisch en statistisch handboek van psychiatrische aandoeningen. Dit handboek wordt uitgegeven door de American Psychiatric Association.

>>> Meer info en programma op de website van het colloquium